Giáo dục trẻ em ở Nhật Bản

Giáo dục trẻ e luôn được chú trọng tại nhật bản

Mẫu giáo

Ngay từ khi học mẫu giáo các bé đã được học những lớp học về đạo đức giúp trẻ có những kiến thức cơ bản về văn hóa ứng xử. Người Nhật đặc biệt chú trọng các câu chào hỏi, xin lỗi, và cám ơn. Mỗi một ngày học bắt đầu, trẻ em sẽ xếp hàng và trịnh trọng chào giao viên của mình, trong quá trình học và chơi trẻ cũng được hướng dẫn sử dụng những câu xin lỗi và cám ơn trong  các tình huống phù hợp.

 

Đến giờ ăn, các bé được phân công phục vụ đồ ăn cho các bạn, giáo viên sẽ múc thức ăn vào bát, đổ sữa vào ly; và trẻ sẽ bưng đến bàn của các bạn. Sau đo những bạn phục vụ của ngày sẽ đứng trước lớp và nói chúc các bạn ăn ngon miệng, các bạn dưới lớp sẽ đồng thanh nói cám ơn.

Trước khi ăn, người Nhật thường nói “Itadakimasu” (Tôi biết ơn vì được nhận đồ ăn), sau khi ăn xong họ sẽ nói  ”Gochisosamadeshita” (Cám ơn vì bữa ăn), và hai điều này cũng được hướng dẫn ngay từ mẫu giáo.
 

Trẻ em từ 3 tuổi trở lên sẽ được hướng dẫn tự ăn, tự đem khay đến nơi dọn dẹp sau khi ăn xong, tự mặc quần áo, sinh hoạt cá nhân. Có thể thấy rằng, ngay từ cấp mẫu giáo, trẻ em Nhật đã có được những bài học quan trong trong cách ứng xử, tinh thần trách nhiệm với công việc, chia sẽ trách nhiệm trong tập thể  và sự tự lập.

Tiểu học và Trung học

Bước sang tiểu học trẻ em sẽ được trang bị những kiến thức trong đời sống hàng ngày từ sự cảm nhận, phán đoán về đạo đức cho đến phát triển nhân cách giúp nhân thức được tầm quan trọng của cách ứng xử văn minh.

Lên cấp hai, nhiều chủ đề được mở rộng để phù hợp với tâm lý của học sinh như chủ đề như cách phản ứng đối với lời phê bình, sự hiểu biết và tôn trọng giới tính, thái độ tôn trọng sự thật, v.v.

Ở Nhật Bản, đạo đức là môn học bắt buộc, tuy nhiên lại không có một giáo trình thống nhất, điều này giúp thầy cô linh hoạt thiết kế bài giảng cho phù hợp với học sinh. Nhưng các chủ đề đạo đức trẻ em Nhật Bản được học phải bao gồm: phân biệt đối xử người thiểu số, tình bạn, bắt nạt học đường, vai trò giới tính...Ngoài ra, tùy vào từng độ tuổi mà trẻ em Nhật sẽ được học cẩm nang hành động bao gồm những việc nên làm, không nên làm.

Ví dụ: Thấy bất kỳ nơi nào vòi nước chảy không người dùng, đóng vòi ngay; gặp quạt, gặp ánh sáng điện không người dùng, phải tắt điện ngay. Không được làm tổn hại đến những sản phẩm/ vật chất công cộng, vì thế ở Nhật Bản nhiều cây ăn trái chín trĩu quả, nhiều cây hoa cảnh khoe màu sắc hấp dẫn ở công viên, ở hai bên đường đi không hề mất một quả, không bị bẻ một bông đẹp...

Hoạt động ngoại khóa

Một trong những hoạt động quan trong, diễn ra khá phổ biến tại Nhật là việc tổ chức các Lễ hội thể thao trường mỗi năm, khi đó tất cả học sinh được yêu cầu tham gia với tư cách vận động viên hay cổ động viên. Gia đình cũng được khuyến khích tham gia.

 

 

Bắt đầu từ trung học, hầu hết các trường sẽ tổ chức các câu lạc bộ thể thao, âm nhạc và những câu lạc bổ theo sở thích khác. Học sinh Nhật đặc biệt xem trọng các hoạt động ngoài giờ không kém các lớp học chính thức. Chính những hoạt động tập thể này sẽ giúp học sinh hiểu rõ về sự tập trung, nỗ lực vì bản thân, phát triển khả năng hợp tác và làm việc nhóm, cũng như cách giải quyết các mâu thuẫn tập thể.

Trẻ em Nhật Bản không phân biệt trường công lập hay tư thục, trường nghèo hay trường giàu, thành thị hay thôn quê đều phải tham gia lau dọn trường lớp, lần lượt thay phiên trực nhật, quét dọn lớp học, và các khu vực công cộng như sân bóng rổ, cầu thang, hành lang lớp học...Thông qu các hoạt động này sẽ giúp các em ý thức được trách nhiệm với bản thân, chăm sóc người thân, và việc chia sẽ trách nhiệm với cộng đồng.